Kategoria: Kodeks cywilny

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Posted by adminwww on 29 czerwca 2022

Nakaz zapłaty to orzeczenie sądowe wydane w sprawie cywilnej. Nakazy zapłaty wydawane są w ramach różnego rodzaju postępowań, w szczególności w ramach postępowania upominawczego oraz postępowania nakazowego. Powyższe rozróżnienie jest niezwykle istotne, jako że każdy z trybów może przewidywać inne przesłanki do wydania samego nakazu zapłaty, inny środek jego zaskarżenia oraz odmienne skutki jego wniesienia.

Kiedy sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym

Wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym dotyczy jedynie tych spraw, w których dochodzone jest roszczenie pieniężne bądź też świadczenie innych rzeczy zamiennych, a jednocześnie nie zachodzi żadna z negatywnych przesłanek do wydania takiego rozstrzygnięcia, mianowicie roszczenie nie jest oczywiście bezzasadne; twierdzenia co do faktów przytoczone w pozwie nie budzą wątpliwości; zaspokojenie roszczenia nie zależy od świadczenia wzajemnego.

Możliwość wydania nakazu zapłaty w trybie postępowania upominawczego zarezerwowana została zatem przede wszystkim w mniej skomplikowanych sprawach o zapłatę roszczeń pieniężnych. W praktyce poprzez nakazy zapłaty wydawane w postępowaniu upominawczym przedsiębiorcy często dochodzą roszczeń o zapłatę za usługi masowo świadczone klientom, np. z zakresu telekomunikacji czy też transportu.

Istotą bowiem postępowania upominawczego jest wydanie nakazu zapłaty na posiedzeniu niejawnym, bez udziału stron, przy jednoczesnym założeniu, że pozwany który otrzymał nakaz, uznając za zasadne jego wydanie, nie będzie się odwoływał i sprawę uda się rozstrzygnąć bez konieczności przeprowadzania postępowania dowodowego na rozprawie, co pozwoli zaoszczędzić sądowi oraz stronom czas i koszty.

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Nie w każdej sprawie zakończonej wydaniem nakazu zapłaty pozwany godzi się z rozstrzygnięciem oraz twierdzeniami zawartymi w pozwie, który mu został doręczony jednocześnie z nakazem. W takiej sytuacji istnieje możliwość zaskarżenia nakazu zapłaty poprzez wniesienie sprzeciwu w zakreślonym terminie. Powyższe jest niezmiernie istotne, jako że nakaz zapłaty, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub sprzeciw wniesiono, jednak po terminie, ma skutki prawomocnego wyroku. Oznacza to, że prawomocny nakaz zapłaty zaopatrzony w klauzulę wykonalności nadaje się do skierowania do egzekucji komorniczej.

Termin na wniesienie sprzeciwu

Wydając nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zawsze umieszcza się w jego treści sentencję, zgodnie z którą nakazuje się pozwanemu, aby w terminie oznaczonym w nakazie zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo wniósł środek zaskarżenia.

Termin na zaskarżenie nakazu zapłaty jest przy tym różny w zależności od tego, w jakie miejsce doręcza się nakaz. Termin wynosi bowiem:

– dwa tygodnie od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce w kraju;

– miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce poza granicami kraju na terytorium Unii Europejskiej;

– trzy miesiące od dnia doręczenia nakazu, w przypadku gdy doręczenie nakazu ma mieć miejsce poza terytorium Unii Europejskiej.

W praktyce najczęściej występującym terminem na wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty jest termin dwóch tygodni.

Jak napisać sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Sprzeciw od nakazu zapłaty jest przede wszystkim pismem procesowym w rozumieniu art. 126 par.1 Kodeksu postępowania cywilnego. W związku z powyższym powinien zawierać oznaczenie sądu, do którego jest skierowany; imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników; oznaczenie rodzaju pisma; osnowę wniosku lub oświadczenia; w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów; podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika; wymienienie załączników. Sprzeciw oraz załączniki do niego składa się do sądu z odpisami dla strony przeciwnej.

Dodatkowo w sprzeciwie należy wskazać, czy pozwany zaskarża nakaz w całości czy w części oraz przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy (np. zarzut braku właściwości miejscowej sądu, który wydał zaskarżony nakaz zapłaty). Sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty.

Co istotne, nakaz zapłaty doręcza się pozwanemu razem z odpisem pozwu, z odpisami załączników do pozwu oraz pouczeniem o terminie i sposobie zaskarżenia nakazu oraz skutkach jego niezaskarżenia. Pozwany otrzymując nakaz zapłaty, otrzymuje zatem pełną dokumentację pozwalającą odnieść się do treści powództwa.

Opłata od sprzeciwu od nakazu zapłaty

Sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym jest wolny od opłat, co oznacza, że nie trzeba do niego uiszczać jakiejkolwiek opłaty sądowej. Powyższe rozwiązanie należy ocenić pozytywnie, ponieważ zapewnia dostęp do sądu bez konieczności ewentualnego rozpoznawania wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych pozwanego, który nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub gdy ich poniesienie narazi go na taki uszczerbek.

Skutki wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty

Nakaz zapłaty w zakresie zaskarżonym sprzeciwem traci moc. Sprzeciw jednego tylko ze współpozwanych o to samo roszczenie oraz co do jednego lub niektórych uwzględnionych roszczeń powoduje utratę mocy nakazu jedynie co do nich. W zakresie niezaskarżonym nakaz zapłaty ma skutki prawomocnego wyroku. To dlatego tak istotne jest, aby w treści sprzeciwu określić zakres zaskarżenia, tj. czy nakaz zaskarża się w całości, czy też w części.

Po utracie mocy przez nakaz zapłaty sąd co do zasady rozpoznaje sprawę według przepisów ogólnych lub w postępowaniu odrębnym właściwym dla danej sprawy. Pozew jest wiec kierowany do rozpoznania na rozprawę, gdzie po przeprowadzeniu postępowania dowodowego

Kilka uwag o karach umownych

Posted by adminwww on 12 maja 2022

Kara umowna to jedna z najczęściej występujących w obrocie klauzul umownych. Służy dodatkowemu zabezpieczeniu należytego wykonania umowy poprzez wprowadzenie sankcji finansowej na wypadek niewywiązania się z zaciągniętego zobowiązania. Zasady ustanawiania kar umownych określone zostały w przepisach Kodeksu cywilnego. Przepisy umowy, które wprowadzają karę umowną są zatem ważne, o ile nie pozostają w sprzeczności z przepisami tej ustawy.

Zgodnie z intencją ustawodawcy celem kary umownej jest naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. W przeciwieństwie jednak do odszkodowania określanego na zasadach ogólnych kara umowna należy się uprawnionemu w zastrzeżonej wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody, o ile tyle spełnione zostały faktyczne przesłanki pozwalające na jej dochodzenie.

W jakich przypadkach zastrzega się kary umowne

Jak sama nazwa wskazuje, kara umowna jest klauzulą kontraktową. A zatem jej zastrzeżenie w treści umowy jest prawem, a nie obowiązkiem stron umowy. Co jednak istotne, karę umowną można zatrzeć jedynie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania o charakterze niepieniężnym. Kary umowne nie mogą więc obowiązków wynikłych ze zobowiązań pieniężnych. Celem takiego ograniczenia stosowania kar umownych jest – jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie II CNP 16/19 – zapobieganie obchodzenia, poprzez zastrzeganie kary umownej przy zobowiązaniach pieniężnych, zakazu ustalania odsetek powyżej poziomu tzw. odsetek maksymalnych.

Kary umowne mogą zabezpieczać należyte wykonanie szeregu różnych zobowiązań o charakterze niepieniężnym. W umowach o dzieło, czy też umowach o roboty budowlane zwykle zabezpiecza się terminowość wykonania kontraktu, ustanawiając obowiązek zapłaty kary umownej na wypadek opóźnienia w realizacji określonych obowiązków.

Kara umowna, a odstąpienie od umowy

W praktyce często dochodzi do sytuacji, w której niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy przez jedną stronę rodzi po drugiej stronie prawo do odstąpienia od umowy. Takie odstąpienie wywołuje co do zasady skutek wsteczny (ex tunc), tzn. taki stan prawny, jakby umowa nie była nigdy zawarta. W takiej sytuacji rodzi się więc pytanie, czy strona odstępująca od umowy z przyczyn leżących po drugiej stronie kontraktu jest uprawniona dodatkowo dochodzić roszczeń o zapłatę zastrzeżonej kary umownej, jeżeli równocześnie ziściły się przesłanki faktyczne do jej żądania. Zgodnie z przeważającą linią orzeczniczą taka sytuacja jest dopuszczalna. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 października 2006 r. w sprawie IV CSK 157/06 wykonanie prawa odstąpienia inwestora od umowy o roboty budowlane nie pozbawia go roszczenia o zapłatę kary umownej zastrzeżonej na wypadek przekroczenia terminu oddania obiektu. Ocena, czy wykonanie prawa odstąpienia nie obezwładnia jednak prawa dochodzenia roszczenia o zapłatę kary umownej wymaga każdorazowo analizy konkretnego przypadku.

Wysokość kary umownej

Jak wcześniej wskazano, prawo żądania zapłaty zastrzeżonej kary umownej nie wymaga wykazywania przez uprawnionego realnie poniesionej szkody. Jak bowiem jednoznaczne wskazuje art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego, kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Wydawałoby się zatem, że strony mają pełną swobodę w określeniu kwoty pieniężnej, która zawsze będzie należna w razie spełnienia określonych przesłanek. Nie jest tak jednak do końca.

Miarkowanie kary umownej

Przepisy Kodeksu cywilnego dają ochroną dłużnikowi zobowiązanemu do zapłaty kary umownej. Zgodnie bowiem z art. 484 § 2 Kodeksu cywilnego dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej w dwóch przypadkach: jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane lub też gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. Żądanie zmniejszenia kary umownej można zgłosić w toku procesu wytoczonego przez wierzyciela o zapłatę tejże kary. Co bardzo ważne, powoływany przepis ma charakter bezwzględnie obowiązujący – strony nie mogą zatem skutecznie wyłączyć w umowie możliwości miarkowania kary umownej przez sąd.

Kara umowna a odszkodowanie

Pamiętać również należy o jeszcze jednej kodeksowej regulacji chroniącej dłużnika pozwanego o zapłatę kary umownej. O ile bowiem kara należy się w umówionej wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody, o tyle – zgodnie z art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego – żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. Stąd też często w umowach może przeczytać, że dochodzenie kary umownej nie wyłącza prawa do dochodzenia odszkodowania w kwocie przekraczającej wysokość zastrzeżonej kary.

Gdzie i jak sprawdzić czy dług jest przedawniony

Posted by adminwww on 25 lutego 2022

Przedawnienie roszczeń to jedno z kluczowych zagadnień nie tylko w obrocie gospodarczym, ale również w bieżących sprawach życia codziennego. Ograniczona czasowo możliwość dochodzenia i egzekucji zasądzonych roszczeń z jednej strony wpływa na przewidywalność obrotu prawnego, usuwając stan niepewności po stronie dłużników, z drugiej strony ma na celu mobilizację wierzycieli w dochodzeniu swych praw. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje w zakresie przedawnionych długów.

Przedawniony dług

Kiedy dług jest przedawniony? To pierwsze pytanie, jakie zadają sobie zarówno wierzyciele, jak i dłużnicy. Zatem gdzie sprawdzić czy dług jest przedawniony? W zakresie zobowiązań cywilnych – a o takich mowa w niniejszym wpisie – decydują o tym przepisy ustawy Kodeks cywilny. Kluczowy w powyższym zakresie jest art.118 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym termin przedawnienia wynosi obecnie sześć lat (wcześniej wynosił lat dziesięć), a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Powołany przepis od razu czyni jednak zastrzeżenie, że przepis szczególny może przewidywać inny termin przedawnienia. Tak jest np. przy niektórych umowach uregulowanych również w Kodeksie cywilnym.

Jak sprawdzić, czy dług jest przedawniony

Znajomość okresu przedawnienia to nie wszystko. Kluczowe jest bowiem pytanie, od którego momentu biegnie termin przedawnienia. Zgodnie z art. 120 Kodeksu cywilnego bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Wymagalność roszczenia zachodzi w sytuacji, gdy dłużnik ma obowiązek jego spełnienia. Data wymagalności roszczenia oznaczana jest np. na fakturach poprzez termin płatności. Od dnia następnego po upływie terminu płatności roszczenie z faktury staje się bowiem wymagalne. Nie zawsze wymagalność roszczenia oznaczona jest konkretną datą. Jak bowiem wskazuje również art. 120 Kodeksu cywilnego, jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Kiedy dług jest przedawniony

Upływ terminu przedawnienia powoduje, że dług nie powinien być zasądzony wyrokiem. Jakie są tego konsekwencje? Wierzyciel może co prawda po upływie terminu przedawnienia skierować przeciwko dłużnikowi pozew do sądu, jednakże takie roszczenie powinno zostać przez sąd oddalone, jako właśnie przedawnione. Innymi słowy, nawet zasadne roszczenie dochodzone zbyt późno nie znajdzie ochrony w sądzie. Decydujące znaczenie ma przy tym chwila złożenia pozwu.

Komornik ściąga przedawniony dług

Kwestia przedawnienia długu może pojawić się również już po wydaniu wyroku przez sąd. Długi, które zostały zasądzone przez sąd jako nieprzedawnione, mogą się bowiem przedawnić również po wydaniu wyroku. Orzeczenie sądowe nie powoduje bowiem, że zasądzony dług może być przymusowo wyegzekwowany bez żadnych ograniczeń czasowych. Wprost wskazuje na to treść art. 125 par.1 Kodeksu cywilnego, z którego jasno wynika, że roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem sześciu lat. Natomiast jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat. Powyższa reguła odnosi się nie tylko do wyroków sądów państwowych, ale i do orzeczeń innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju, czy też orzeczeń sądów polubownych (czyli prywatnych), jak też do roszczeń stwierdzonych ugodami zawartymi przed ww. organami. Jeżeli zatem wierzyciel będzie zbyt długo zwlekał ze wszczęciem egzekucji komorniczej w zakresie długu zasądzonego prawomocnym wyrokiem, dłużnik może się bronić zarzutem przedawnienia również na etapie postępowania egzekucyjnego.

Na odrębne omówienie zasługują natomiast kwestie dotyczące okoliczności w zakresie zawieszenia lub przerwania biegu terminów przedawnienia, powodujące że termin przedawnienia nie biegnie lub też rozpoczyna bieg na nowo.

Zwrot zadatku z umowy przedwstępnej

Posted by adminwww on 31 maja 2021

Zadatek wciąż odgrywa jedną z kluczowych ról, jako wygodne narzędzie usprawniające obrót gospodarczy. W praktyce najczęściej stosowany jest przy transakcjach sprzedaży nieruchomości i zwykle powiązany jest z konstrukcją umowy przedwstępnej. Warto zatem odświeżyć i uporządkować podstawowe zagadnienia związane z instytucją zadatku.

Czym jest zadatek

Zadatek można rozumieć dwojako. Z jednej strony jest to określona kwota pieniężna, z drugiej strony w ten sposób określa się zobowiązanie umowne, obligujące stronę umowy do przekazania rzeczonej kwoty. Przy czym przedmiotem zadatku nie zawsze muszą być pieniądze. Przekazana może być również określona liczba rzeczy oznaczonych co do gatunku, czyli rzeczy określonych wg cech rodzajowych.

Jaką funkcję pełni zadatek

Celem zadatku jest zwiększenie prawdopodobieństwa, że umowa zostanie przez strony wykonana dokładnie w taki sposób, w jaki strony się umówiły. Co istotne, efekt „dyscyplinujący” dotyka obie strony umowy, zarówno wręczającego zadatek, jak i jego odbiorcę. Przesądza o tym treść art. 394 par.1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

Kiedy można żądać zwrotu zadatku lub zadatek zatrzymać

Zdarzeniem warunkującym „uruchomienie” zadatku jest brak wykonania umowy, a więc taka sytuacja, gdy strona umowy nie spełnia określonego świadczenia, gdy termin tego świadczenia nastał, a przyczyną tego zaniechania są okoliczności, za które strona nie spełniająca świadczenia ponosi odpowiedzialność.

Co się dzieje z zadatkiem, gdy umowa zostanie wykonana

W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała. Może się jednak okazać, że zaliczenie zadatku na poczet wykonania umowy nie jest możliwe. W takiej sytuacji zadatek powinien ulec zwrotowi.

Czy strony mogą modyfikować w umowie kwestie zadatku

Tak. Często się bowiem zapomina, że kodeksowa regulacja zadatku ma charakter tzw. dyspozytywny. Oznacza to, że strony mogą dowolnie zmienić zasady przekazania, odbioru, bądź wysokości kwoty zadatku. Co więcej, kodeksowa regulacja zadatku może być również modyfikowana przez zwyczaj obowiązujący w dotychczasowych relacjach danych stron umowy.

Zadatek, a zaliczka

Zadatek i zaliczka to pojęcia często mylone , a prowadzące do zupełnie odmiennych skutków prawnych. W przeciwieństwie do zadatku zaliczka to kwota pieniężna podlegająca zwrotowi nawet w przypadku niewykonania umowy. Co istotne, nazwa przyjęta w umowie dla wręczonej kwoty pieniężnej nie musi mieć decydującego znaczenia, jako że jedna z naczelny zasad wykładni oświadczeń woli, wyrażona w art. 65 par.2 Kodeksu cywilnego, nakazuje badać w pierwszym rzędzie zgodny zamiar stron i cel umowy, niż opierać się jedynie na jej dosłownym brzmieniu. Często więc ustalenie, czy strony umówiły się na wręczenie zadatku, czy zaliczki nastręcza w praktyce znacznych trudności.

Funkcja zadatku w umowie przedwstępnej

Strony mogą umówić się w ten sposób, że jedna z nich lub obie zobowiążą się do zawarcia innej, określonej umowy. Ten pierwotny kontrakt nazywany jest umową przedwstępną, natomiast kontrakt docelowy to tzw. umowa przyrzeczona. Jeżeli zatem strony umowy przedwstępnej umieszczą w niej postanowienia dotyczące zadatku, to zadatek ten będzie zabezpieczał prawidłowe wykonanie umowy przedwstępnej właśnie poprzez zawarcie umowy przyrzeczonej.

Praktyczne zastosowanie zadatku w umowach przedwstępnych

Najpowszechniejszym przykładem zastosowania zadatku w umowach przedwstępnych są oczywiście transakcje z zakresu obrotu nieruchomościami. Pamiętać przy tym należy o treści art. 390 par. 2 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli zatem strony zawarły umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego (czego robić wcale nie muszą), a do umowy przyrzeczonej nie doszło w terminie wskazanym w umowie przedwstępnej z przyczyn leżących po stronie otrzymującej zadatek, to strona dająca zadatek może po pierwsze oczekiwać zwrotu podwójnej wysokości zadatku, a po drugie dochodzić przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej.

Jak napisać zażalenie na koszty sądowe

Posted by adminwww on 27 marca 2021

Koszty procesu są istotnym aspektem każdej sądowej sprawy cywilnej. Pamiętać bowiem należy o podstawowej zasadzie procesu cywilnego, zgodnie z którą to strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Innymi słowy, każdy kto decyduje się prowadzić spór przed sądem cywilnym, powinien być świadomy, że w razie przegranej, będzie musiał pokryć koszty poniesione przez stronę przeciwną. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego ustanawiają szczegółowe warunki funkcjonowania powyższej zasady.

Co wchodzi w skład kosztów procesu

W praktyce, w przeważającej części przypadków, w zakres kosztów procesu wchodzą: opłaty sądowe uiszczone przez strony od wnoszonych pism procesowych, zaliczki na poczet biegłego, a także koszty ustanowionego w sprawie adwokata lub radcy prawnego. Przy czym koszt ustanowienia pełnomocnika określa się w kwotach nie wyższych, niż stawki wskazane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Kiedy sąd orzeka o kosztach sądowych

O kosztach należnych stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego sąd orzeka z urzędu. Natomiast strona zastępowana przez pełnomocnika profesjonalnego, jeżeli oczekuje zwrotu kosztów procesu od strony przeciwnej, powinna złożyć stosowny wniosek. Może to uczynić najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia rozstrzygającego sprawę.

W jakiej formie sąd orzeka o kosztach sądowych

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu jest elementem orzeczenia kończącego sprawę w danej instancji. W sprawach bardziej skomplikowanych sąd wydając orzeczenie kończące sprawę, może poprzestać jedynie na określeniu zasad ponoszenia kosztów procesu przez strony, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu. W takiej sytuacji, po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, referendarz sądowy w sądzie pierwszej instancji wydaje postanowienie, w którym dokonuje szczegółowego wyliczenia kosztów obciążających strony.

Czy orzeczenie o kosztach sądowych można zaskarżyć

Orzeczenie w zakresie kosztów sądowych jest zaskarżalne. Zaskarżeniu podlega zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, zwrot opłaty lub obciążenie kosztami sądowymi.

W jaki sposób zaskarżyć orzeczenie o kosztach procesu

Zaskarżając apelacją orzeczenie sądu I instancji wydane co do istoty sprawy (czyli rozstrzygające daną sprawę cywilną) można również zaskarżyć te elementy orzeczenia, które odnoszą się do kwestii kosztów. W tym zakresie zawarte w apelacji zarzuty celujące w rozstrzygnięcie o kosztach rozpoznawane będą razem z zarzutami kierowanymi wobec samej istoty sprawy.

W niektórych sytuacjach strona nie kwestionuje jednak wyniku samej sprawy, a jedynie rozstrzygniecie w zakresie kosztów. W takim wypadku właściwym środkiem zaskarżenia jest zażalenie. Jest to ważna kwestia, jako że termin na złożenie apelacji wynosi co do zasady dwa tygodnie, a w przypadku zażalenia jedynie tydzień.

Czy zażalenie w zakresie kosztów procesu podlega opłacie

Zażalenie od rozstrzygnięcia w zakresie kosztów sądowych podlega opłacie sądowej. Opłata jest stosunkowa i wynosi 1% wartości przedmiotu sporu. Jako wartość przedmiotu sporu należy przyjąć kwotę kosztów wskazanych w rozstrzygnięciu, z którą nie zgadza się strona wnosząca zażalenie. Dowód uiszczenia opłaty sądowej należy dołączyć do zażalenia.

Należy przy tym pamiętać, że strona procesu uprawniona jest do złożenia wniosku o zwolnienie z ponoszenia opłaty sądowej. W takiej sytuacji stosowny wniosek powinien stanowić element samego zażalenia, do którego powinno zostać załączone stosowne oświadczenie w zakresie stanu majątkowego strony ubiegającej się o zwolnienie.

Co powinno zawierać zażalenie na koszty procesu

W pierwszej kolejności zażalenie powinno czynić zadość wymaganiom pisma procesowego. Chodzi tu o takie elementy jak m.in.: oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, oznaczenie rodzaju pisma, podpis oraz wymienienie załączników.

Zażalenie powinno ponadto zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia ze wskazaniem w miarę potrzeby nowych faktów i dowodów. Należy zatem wskazać, dlaczego zdaniem strony sąd I instancji wydał wadliwe orzeczenie w zakresie kosztów i uzasadnić swój wywód. W zażaleniach wskazuje się najczęściej pominięcie przez sąd określonego kosztu poniesionego przez stronę, bądź też błędną kwalifikację stawki kosztów należnych za ustanowienie w sprawie pełnomocnika profesjonalnego.