Zatrzymanie przez Policję jest faktycznym pozbawieniem wolności mimo braku wyroku sądowego. Z tego powodu tak ważna jest wiedza odnośnie uprawnień, jakie przysługują zatrzymanemu w tej nagłej i wysoce niekomfortowej dla niego sytuacji.
Prawa osoby zatrzymanej
Po pierwsze zatrzymanemu przysługuje prawo do informacji. Należy go natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach, w tym w szczególności o prawie do skorzystania z pomocy adwokata, tłumacza, z dostępu do pierwszej pomocy medycznej, czy też o prawie do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania. Zatrzymany powinien być również wysłuchany.
Osoba zatrzymana ma prawo żądania kontaktu z adwokatem. Kontakt z profesjonalnym pełnomocnikiem musi zostać umożliwiony w sposób niezwłoczny w dostępnej w danej chwili formie (np. telefonicznej), a także poprzez bezpośrednią rozmowę. Tylko w wyjątkowych wypadkach zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy rozmowie obecny.
Osoba zatrzymana ma natychmiastowe prawo do sądu. Przysługuje jej bowiem zażalenie na zatrzymanie. W zażaleniu zatrzymany może się domagać zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania. Zażalenie może wnieść w imieniu zatrzymanego ustanowiony przez niego profesjonalny pełnomocnik. W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd zarządza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.
Jak długo może trwać zatrzymanie przez policję?
Zatrzymanie przez Policję nie może mieć charakteru trwałego. Zatrzymanego należy natychmiast zwolnić, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a także jeżeli w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przez uprawniony organ nie zostanie on przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Ponadto zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania go do dyspozycji sądu nie doręczono mu postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania.
Pamiętać należy, że ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest niedopuszczalne.
adw. Adam Krassowski