W ostatnim czasie, w związku epidemią COVID-19, otrzymaliśmy wiele pytań dotyczących prawidłowości rozwiązania umów o pracę, umów zlecenia, przysługujących w takich sytuacjach uprawnień, czy też sposobu dochodzenia należności z tytułu świadczenia pracy.
Nie ulega wątpliwości, że stan epidemii ma bezpośredni wpływ na rynek pracy, a w wielu branżach sytuacja określana do niedawna mianem „rynku pracownika” zmieniła się diametralnie. Niepokój o przyszłość dotyczy zarówno przedsiębiorców, jak też osoby zatrudnione, a kryzys ekonomiczny, którego już teraz doświadczamy, uwypukla rozbieżne interesy pomiędzy obiema grupami. Dochodzi w związku z tym do sporów na gruncie obowiązujących przepisów, w szczególności z zakresu prawa pracy i prawa cywilnego.
Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane ze stosunkiem pracy jest oczywiście Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141 ze zm.). W przedsiębiorstwach zatrudniających więcej, niż 20 pracowników, obowiązują również przepisy ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. 2003 Nr 90 poz. 844 ze zm.). Stosunki prawne, dla których podstawą jest umowa zlecenia bądź umowa o dzieło, reguluje Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.).
Do podstawowych uprawnień pracownika należą:
prawo do godziwego wynagrodzenia,
prawo do wypoczynku,
prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Co szczególnie istotne w obecnej sytuacji, przepisy dotyczące tzw. tarczy antykryzysowej, a w szczególności uchwalona w dniu 31 marca 2020 r. ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.) co do zasady nie wyłączyła stosowania przepisów Kodeksu pracy. Pozwoliła jedynie na to, aby na czas trwania stanu epidemii przesunąć termin planowanego urlopu wypoczynkowego, zmienić zakres obowiązków pracowniczych, czy też polecić wykonywania pracy w formie zdalnej. Stan epidemii nie uprawnia pracodawcy do odstępowania od podstawowych reguł prawa pracy, które chronią pracownika.
Nasza kancelaria świadczy pomoc prawną na rzecz osób zatrudnionych i zatrudniających. Wychodzimy z założenia, że sytuacja kryzysowa nie może uzasadniać odstępstw od powszechnie obowiązujących przepisów. Udzielamy w związku z tym porad prawnych i konsultacji w pełnym zakresie dotyczącym kwestii zatrudnienia, których uzyskanie możliwe jest zdalnie, tj. telefonicznie, drogą elektroniczną lub w formie telekonferencji.
