Artykuł 270 kodeksu karnego zapewnia ochronę tzw. obrotu prawnego przez zagwarantowanie wiarygodności wykorzystywanych w nim dokumentów. Oznacza to, że karą zagrożone jest każde fałszerstwo dokonane w odniesieniu do dokumentu rozumianego w ujęciu tegoż kodeksu bez względu na to, czy jest on dokumentem urzędowym, prywatnym, krajowym czy zagranicznym. Ochronie podlegają też kopie dokumentów, faksy i wydruki komputerowe.
Art. 270 kk
Artykuł kodeksu karnego 270 za przestępstwo uznaje również wykorzystanie wcześniej podpisanego przez osobę trzecią blankietu lub formularza, bez uzyskania zgody tej osoby -zwłaszcza, jeśli czynność ta przyniesie szkodę osobie składającej podpis. Karom podlegają nie tylko osoby dokonujące fałszerstwa, ale również przygotowujące do niego lub posługujące się sfałszowanym dokumentem i tym samym wprowadzające w błąd osoby trzecie lub instytucję. .
Fałszerstwo materialne
Artykuł 270 KK odnosi się do fałszerstwa materialnego, przez które należy rozumieć występek polegający na fizycznym przerobieniu lub podrobieniu dokumentu oraz użytkowaniu go w celu osiągnięcia korzyści lub wprowadzenia w błąd. Oznacza to, że fałszerz dokonuje ingerencji w fizyczną zawartość dokumentu, dokonując zmian i nadając mu wrażenia autentyczności. Za osobę popełniającą takie przestępstwo uznaje się też osobę trzecią, która wyraziła zgodę na dokonanie przeróbki lub wręcz do niej namawiała.
Przerobieniu lub podrobieniu mogą ulegać prywatne i publiczne dokumenty przedstawiane osobom prywatnym lub instytucjom. Zalicza się do nich między innymi zawierające błędne, niezgodne z prawdą informacje umowy, opinie, polisy, faktury i rachunki, legitymacje i książeczki, bony towarowe, polisy ubezpieczeniowe fałszowane przez pracownika, oświadczenia woli itp. W przypadku użycia takiego dokumentu za przestępstwo uznaje się jedynie postępowanie umyślne.
Kary za fałszerstwo – co grozi?
Za fałszerstwo dokumentów Kodeks Karny uznaje działanie polegające na przerabianiu, podrabianiu i używaniu dokumentu jako autentyczny. Jest ono zagrożone szerokim zakresem kar od grzywny po karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Z kolei § 3 artykułu za przestępstwo polegające na przygotowaniu do powyższych czynów narzuca kary od grzywny po pozbawienie wolności do lat 2. Podobny zakres kar grozi osobie, która wypełnia blankiet, wcześniej podpisany przez osobę trzecią.
Przepisy kodeksu zostały złagodzone przez nowelizację ustawy, obowiązującą od 8 czerwca 2010 roku. Zgodnie z nowym § 2a, jeśli czyn fałszowania dokumentu jest tzw. małej wagi obowiązuje zakres kar od kary grzywny po ograniczenie lub pozbawienie wolności do lat 2. Nowelizacja stwarza Sądowi większe możliwości łagodzenia kary za takie przestępstwa, jeśli są one drobne i o minimalnej szkodzie społecznej. W niektórych przypadkach dopuszczalne jest też warunkowe umorzenie sprawy.