Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych powstał na mocy ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Dla kogo został ustanowiony oraz jakie informacje są w nim ujawnione, piszemy w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Czym jest Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych?
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (dalej: „Rejestr” lub CRBR) jest co do zasady systemem teleinformatycznym służącym przetwarzaniu informacji o beneficjentach rzeczywistych spółek jawnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych.
Jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Kluczowym do tego jest posiadanie dokładnych i aktualnych informacji o beneficjentach rzeczywistych wskazanych wyżej spółek.
Rejestr ma charakter publiczny (jawny), tak więc każdy ma nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych. Tak opracowany system pozwala na zapewnienie większej kontroli społecznej oraz zwiększenie poziomu zaufania do rynku finansowego oraz uczestników obrotu gospodarczego.
Kim jest beneficjent rzeczywisty?
Najogólniej mówiąc, beneficjentem rzeczywistym jest każda osoba lub osoby fizyczne, które bezpośrednio lub pośrednio sprawują kontrolę nad daną spółką. Ustawa definiuje kontrolę, jako posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę lub, w imieniu których nawiązywane są stosunki gospodarcze lub tzw. transakcja okazjonalna.
Jakie informacje znajdują się w Rejestrze?
Informacje, które podlegają zgłoszeniu do Rejestru to dane identyfikacyjne spółek, czyli: nazwa (firma), forma organizacyjna, siedziba, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, NIP, a także dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółek, czyli: imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo datę urodzenia – w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Co istotne, domniemywa się, że dane wpisane do Rejestru są prawdziwe. Osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Rejestru nieprawdziwych danych, a także niezgłoszeniem w ustawowym terminie danych i zmian danych objętych wpisem do Rejestru, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji nie ponosi odpowiedzialności.
Kiedy należy dokonać zgłoszenia?
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu co do zasady weszła w życie 13 lipca 2018 r. Jednakże przepisy regulujące kwestie Rejestru weszły w życie nieco później, mianowicie 13 października 2019 r.
Spółki wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego przed dniem 13 października 2019 r. powinny zgłosić do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych wskazane wyżej informacje najpóźniej do dnia 13 kwietnia 2020 r.
Spółki wpisane do KRS później (tj. po dniu 13 października 2019 r.) obowiązane są zgłaszać przedmiotowe dane do Rejestru nie później niż w terminie 7 dni od dnia wpisu spółki do Krajowego Rejestru Sądowego. Podobnie jest w przypadku zmiany podanych już danych – na zgłoszenie zmian ustawodawca także przyjął termin 7 dni.