Nowelizacja art. 115 Kodeksu cywilnego, wprowadzona w życie z dniem 1 stycznia 2017 roku, jest wynikiem prac legislacyjnych, mających na celu ułatwienie przedsiębiorcom bieżącego funkcjonowania. Zmiana polega na umożliwieniu przesunięcia terminu na wykonanie czynności na najbliższy dzień roboczy, o ile pierwotny termin wykonania czynności przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę.
Do 1 stycznia 2017 r. sobota była traktowana przez Kodeks cywilny tak samo, jak każdy inny dzień roboczy. Wszak ten dzień tygodnia nie został ujęty jako wolny w Ustawie o dniach wolnych o pracy, wprowadzonej w życie niemal 70 lat temu (w 1951 roku). W myśl zapisów wspomnianej ustawy za dni ustawowo wolne od pracy uznawane były wszystkie niedziele, a także: 1 oraz 6 stycznia, Wielkanoc oraz Poniedziałek Wielkanocny, 1 oraz 3 maja, Zielone Świątki, Boże Ciało, 15 sierpnia, 1 oraz 11 listopada i dwa dni Bożego Narodzenia (25 i 26 grudnia).
Wyłączenie soboty z zakresu dni ustawowo wolnych od pracy wynikało z faktu, że w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (a także od 1989 roku w Rzeczpospolitej Polskiej) był to normalny dzień roboczy. W obecnych realiach sobota to dzień, w którym nie funkcjonują praktycznie wszystkie urzędy państwowe, a wiele sklepów, punktów usługowych czy placówek handlowych funkcjonuje jedynie w ograniczonym zakresie godzinowym lub nie pracuje wcale. W związku z tym wykonanie czynności w sobotę mogłoby w niektórych przypadkach być kłopotliwe.
Artykuł 115 Kodeksu cywilnego przed nowelizacją miał następujące brzmienie: „Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego.”, natomiast po nowelizacji jego treść zmienia się na następującą: „Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.”
W praktyce oznacza to, że w hipotetycznej sytuacji, w której termin do wykonania czynności upływałby w sobotę, a w niedzielę i poniedziałek przypadałaby np. Wielkanoc, wykonawca może wykonać zobowiązanie we wtorek, dochowując ustawowego terminu.. Przed nowelizacją zobowiązanie musiałoby zostać wypełnione najpóźniej w sobotę.
W kontekście powyższego należy zwrócić uwagę, że artykuł 115 Kodeksu cywilnego zastosowane znajdzie również na gruncie postępowania cywilnego. Oznacza to, że możliwość przesunięcia terminu dotyczy także na przykład terminów procesowych, co zawsze będzie działać z korzyścią dla stron postępowania.
Opisywana nowelizacja dotyczy tylko i wyłącznie terminów, które nie zdążyły upłynąć przed chwilą wejścia znowelizowanej ustawy w życie (czyli przed 1 stycznia 2017).
Reasumując, w efekcie wprowadzenia w życie opisywanej nowelizacji zasada nakazująca zachowanie terminu oznaczonego w dniach pozostaje niezmienna – nadal jego koniec przypada na ostatni dzień wyznaczonego terminu. Jednakże artykuł 115 Kodeksu cywilnego w nowym brzmieniu daje większą elastyczność szczególnie w tych przypadkach, w których z powodów niezależnych od strony termin mógłby nie zostać dochowany (np. brak czynnego urzędu pocztowego, sądu lub innej instytucji). Pod każdym względem wprowadzoną przez ustawodawcę nowelizację należy zatem ocenić jako pozytywną.