-
Czym jest zastępcza kara pozbawienia wolności?
Polski system prawa przewiduje możliwość zamiany przez sąd orzeczonej prawomocnym wyrokiem kary grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności. Dzieje się tak wówczas, gdy osoba skazana na karę grzywny nie wykonuje orzeczonej kary. Należy zatem pamiętać, że wykonanie orzeczonej kary, nawet wolnościowej, podlega kontroli sądu. W sytuacji uchylania się skazanego od wykonania kary, sąd wszczyna postępowanie, w wyniku którego karę wolnościową może zamienić na karę pozbawienia wolności w zakładzie karnym.
-
Kara grzywny i skutki jej niewykonania
Po uprawomocnieniu się wyroku skazującego, mocą którego orzeczona została kara grzywny, skazany wzywany jest przez sąd na piśmie do uiszczenia grzywny. W razie niezastosowania się do wezwania, grzywnę ściąga się w drodze egzekucji. Niekiedy zdarzają się przypadki, gdy ze względu na brak środków finansowych u skazanego egzekucja okazuje się bezskuteczna. W takich sytuacjach sąd może podjąć dalsze czynności mające na celu wyegzekwowanie kary, a konkretnie:
– zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną,
– zarządzić wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności.
Jeżeli egzekucja grzywny nieprzekraczającej stu dwudziestu stawek dziennych okaże się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd może zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną przyjmując, że dziesięć stawek dziennych jest równoważnych miesiącowi pracy społecznie użytecznej.
Jeżeli egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, gdy:
1) skazany oświadczy, że nie wyraża zgody na podjęcie zamienionej za karę grzywny pracy społecznie użytecznej albo uchyla się od jej wykonania, lub
2) zamiana grzywny na pracę społecznie użyteczną jest niemożliwa lub niecelowa.
Zarządzając wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, przyjmuje się, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.
-
Jak uniknąć wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej w zamian za nieuiszczoną grzywnę?
Od zastępczej kary pozbawia wolności orzeczonej za nieuiszczoną uprzednio grzywnę, skazany może się w każdym czasie zwolnić poprzez wpłacenie kwoty pieniężnej przypadającej jeszcze do uiszczenia tytułem grzywny. Innymi słowy mówiąc, nawet w przypadku, gdy sąd wyda postanowienie o zamianie kary grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności, skazany poprzez uiszczenie brakującej kwoty tytułem grzywny wykona karę i tym samym uniknie osadzenia w zakładzie karnym. Co więcej, nawet w przypadku, gdy osoba skazana umieszczona zostanie w zakładzie karnym celem odbycia kary, wpłacenie brakującej kwoty grzywny spowoduje zwolnienie z zakładu karnego, wskutek uznania kary za wykonaną.
-
Co zrobić w sytuacji, gdy uiszczenie grzywny przekracza możliwości majątkowe skazanego?
W praktyce zdarzają się przypadki, kiedy osoba skazana, z uwagi na sytuację rodzinną, życiową, a w konsekwencji majątkową, nie jest w stanie uiścić orzeczonej kary grzywny na wezwanie sądu. W takich sytuacjach, aby uniknąć konsekwencji w postaci zamiany kary grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności, należy zwrócić się do sądu z wnioskiem o rozłożenie orzeczonej kary grzywny na raty. Wniosek taki należy uzasadnić i w miarę możliwości poprzeć załączoną dokumentacją, świadczącą o trudnej sytuacji majątkowej.
Jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki sąd może rozłożyć grzywnę na raty na czas nieprzekraczający 1 roku. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, a zwłaszcza wówczas, gdy wysokość grzywny jest znaczna, sąd możne rozłożyć grzywnę na raty na okres do 3 lat.
Jeśli jesteś osobą skazaną lub znasz taką, która potrzebuje pomocy prawnej zapraszamy do kontaktu.
Zobacz również: Zastępcza kara pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności