Orzeczona przez sąd w ramach kary grzywna, co do zasady powinna zostać uiszczona przez skazanego po uprawomocnieniu się orzeczenia. Po prawomocnym zakończeniu postępowania sąd wzywa skazanego do uiszczenia grzywny w terminie 30 dni. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy skazany nie dysponuje środkami na dokonanie jednorazowej zapłaty. W takich sytuacjach, należy skierować do sądu wniosek o rozłożenie orzeczonej grzywny na raty.
W jakich sytuacjach sąd może rozłożyć na raty karę grzywny?
Zgodnie z art. 49 Kodeksu karnego wykonawczego:
- Jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki sąd może rozłożyć grzywnę na raty na czas nieprzekraczający 1 roku,
- W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, a zwłaszcza wówczas, gdy wysokość grzywny jest znaczna, sąd może rozłożyć grzywnę na raty na okres do 3 lat.
Warto pamiętać, że w przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia, na postanowienie w sprawie rozłożenia grzywny na raty przysługuje zażalenie.
Czy sąd może odwołać rozłożenie grzywny na raty?
Zgodnie z art. 50 Kodeksu karnego wykonawczego:
- Sąd odwołuje rozłożenie grzywny na raty, jeżeli ujawniły się nowe lub poprzednio nieznane okoliczności, istotne dla rozstrzygnięcia. Chodzi tu o okoliczności, które zaprzeczają słuszności wcześniejszego wydania postanowienia o rozłożeniu grzywny na raty np. wskazujące na dobrą sytuację finansową skazanego.
- Sąd może odwołać rozłożenie grzywny na raty, jeśli skazany uchybił terminowi płatności choćby jednej raty, chyba że wykaże, iż nastąpiło to z przyczyn od niego niezależnych.
Na postanowienie o odwołaniu rozłożenia grzywny na raty również przysługuje zażalenie.
Czy sąd może umorzyć orzeczoną mocą wyroku skazującego grzywnę?
Sąd może umorzyć orzeczoną mocą wyroku skazującego grzywnę, w części, a niekiedy w całości, jedynie w wyjątkowych wypadkach, w sytuacji łącznego spełnienia wszystkich poniższych przesłanek, a mianowicie jeżeli:
- przyczyny nieuiszczenia grzywny powstały już po orzeczeniu jej przez sąd,
- przyczynami niemożności uiszczenia grzywny są okoliczności niezależne od skazanego,
- wykonanie tej kary w innej drodze okazało się niemożliwe lub stało się niecelowe, a rozłożenie grzywny na raty nie byłoby wystarczające.
Czym grozi niewykonanie kary grzywny?
W wypadku orzeczenia przez sąd kary grzywny należy uiścić ją w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania w tym zakresie. Jeśli skazany nie dysponuje środkami finansowymi na zapłatę grzywny, a jednocześnie spełnia przesłanki do rozłożenia jej na raty, powinien złożyć we własnym imieniu lub za pośrednictwem adwokata wniosek o rozłożenie grzywny na raty do sądu, który wydał wyrok w sprawie. Trzeba mieć bowiem na uwadze, że w przypadku zaniechania przez skazanego wykonania kary grzywny w wyznaczonym przez sąd terminie, sprawa zostanie skierowana do egzekucji komorniczej. Należy także pamiętać, że w przypadku zaniechania wykonania kary grzywny sąd może ją zamienić na pracę społecznie użyteczną lub na zastępczą karę pozbawienia wolności.