Alimenty zdefiniowane zostały w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym jako obowiązek dostarczania uprawnionemu środków utrzymania, a w miarę potrzeby środków wychowania.
Wysokość alimentów wynika przede wszystkim z usprawiedliwionych potrzeby uprawnionego, a także z zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Określenie konkretnej kwoty alimentów zawsze zależy od okoliczności danej sprawy, istotne znaczenie ma przy tym dyrektywa zapewnienia tzw. równej stopy życiowej osobom związanych relacją alimentacyjną.
Warto pamiętać, że ustalona ugodowo lub zasądzona przez sąd kwota alimentów może zostać obniżona. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wprost przewiduje, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Owa zmiana odnosi się zwykle właśnie do potrzeb uprawnionego oraz szeroko rozumianej majątkowej sytuacji zobowiązanego.
Obniżenie alimentów
W praktyce obniżenie alimentów dotyka zwykle relacji rodzic – małoletnie dziecko. Do obniżenia alimentów wobec małoletniego dziecka dojdzie zatem szczególnie w sytuacji, gdy pogorszeniu ulegną możliwości zarobkowe rodzica lub jego ogólna sytuacja finansowa. Przypomnieć należy, że obowiązek zapłaty alimentów nie może prowadzić do niedostatku po stronie zobowiązanego rodzica.
Inicjatywa w zakresie obniżenia alimentów zawsze powinna należeć do zobowiązanego, który powinien złożyć do sądu stosowny pozew. To również zobowiązany będzie musiał przejawiać w sądzie inicjatywą dowodową, aby wykazać przesłanki faktyczne prowadzące do obniżenia kwoty ciążących na nim alimentów. Zawsze należy pamiętać, że rola sądu ogranicza się co do zasady jedynie do rozsądzenia sporu w oparciu o zaproponowane przez obie strony dowody.
Kluczem do osiągnięcia satysfakcjonującego rezultatu będzie zatem należyte udowodnienie swoich racji. Z tego względu warto zawczasu przygotować stosowną dokumentację wykazującą na pogorszenie sytuacji majątkowej lub inne dodatkowe okoliczności. Często niebagatelne znacznie mają również zeznania świadków, szczególnie w tych sytuacjach, gdy pogorszenie sytuacji majątkowej zobowiązanego do alimentów jest trudne do wykazania jedynie za pomocą dokumentów.